Yoga #3 en Myanmar (incl. Vipassana)

Hierbij presenteer ik m’n allerlaatste ‘normale’ blog van het jaar!! Deze keer beschrijf ik m'n ervaringen bij m’n derde yogacursus en m'n avonturen in Myanmar (voormalig Birma).

Zoals jullie eerder konden lezen had ik er tijdens m'n tweede cursus voor gekozen om ook maar gelijk een derde te volgen. Tussen beide cursussen zaten drie nachten; deze bracht ik door in Siem Reap. Op vrijdagavond was ik met de andere cursisten naar de Mezze geweest, een moderne bar waar Sean zou optreden. Sean werkt bij het yogacentrum en was voorheen een goochelaar, weten jullie nog? Het was echt heel gezellig met iedereen. De rest van de dagen ben ik voornamelijk bezig geweest met het schrijven van m’n vorige blog. Verder was het grote balkon van m’n hostel heel geschikt om dagelijks m’n yoga en meditatie practice te doen. Meditatie ging me steeds en steeds beter af. Ik weet nog dat ik, toen ik in maart m'n eerste cursus volgde, na maximaal drie minuten m'n ogen wel open móest doen. Ook blééf ik maar van positie veranderen en aan mezelf kriebelen: muggen, (zand)vliegen etc. waren veel te goed vertegenwoordigd in de lucht. Sinds m’n tweede cursus kan ik mezelf daar veel beter overheen zetten.

Tijdens m’n tweede cursus had ik echt een hele hechte groep gehad. Daardoor was ik erg benieuwd hoe de derde groep zou worden. De groep bleek iets groter te zijn (13 in plaats van 8 mensen), en iedereen was best heel erg oké. Het viel me echt op hóe verschillend dezelfde plek ervaren wordt als er andere mensen aanwezig zijn! De ochtend ging van start met een aangename verrassing: er was iets misgegaan met m’n boeking (hun schuld) en daardoor kreeg ik een upgrade naar een eigen bamboehut. Hier stond een groot bed en zelfs een bosje bloemen. Nou, wat wil een mens nog meer? ;) Er liepen zo af en toe wel ratten rond. En iedere avond vlogen er ein-de-loos veel muggen in m’n klamboe, ik weet niet hoe ze erin kwamen. Gelukkig stonden de spinnen die zich óók in m’n klamboe bevonden aan mijn kant: ik zag hoe ze de muggen vingen en vervolgens oppeuzelden, hhahaha.

Die middag had ik wederom de namenronde gewonnen, en daarmee had ik weer een gratis kokosshake van Marina verdiend. Ik ga de kokosnoten zo ontzettend veel missen als ik weer thuis ben! Dat wordt oprecht afkicken! Die avond had Mary, de hoofddocente die net weer terug was uit Thailand om zelf verdiepingscursussen te volgen, een documentaire aangezet: One Giant Leap. Gedurende 1,5 uur werden monologen van denkers afgewisseld met Afrikaanse muziek. Ik wil deze documentaire aan iedereen aanraden!

Op dag drie had Mary weer een verrassing voor me in petto: omdat ik voor de derde keer aanwezig was mocht ik voor de helft van de prijs meedoen met haar alignment workshop. Gedurende drie uur legde ze tot in de diepste details uit hoe bepaalde poses uitgevoerd zouden moeten worden; waar spanning moet zitten, en waar juist niet. De details waren zo subtiel, maar ze blijken zó cruciaal te zijn voor een effectieve practice. Ik heb allemaal dingen geleerd waar ik voorheen geen weet van had. Mary weet zo ongekend veel, en dat terwijl ze nog maar 25 jaar oud is! Ze had een hele boeiende uitspraak: “The yoga pose you avoid is the one you need most.” Interesting.

Zonder twijfel had ik ook weer een massage geboekt bij Leup, de blinde Shiatsumasseur. De dag ervoor had ik m’n rechter bovenbeen overstretcht (door het warme weer word je gefopt: je denkt dat je spieren al volledig warm zijn ook al is dat niet per se zo); Leup had het binnen 20 seconden door. Hoe bizar is dat? Hij heeft echt zo ongekend diep in m’n been zitten ‘wroeten’, de tranen stonden letterlijk in m’n ogen. Het deed echt zeer. Na afloop was ik wederom de emotionele zombie die ik de twee keren ervoor ook geweest was.

Nadat ik weer een ge-wel-di-ge tijd had beleefd, brak uiteindelijk de dag aan om écht gedag te zeggen tegen deze plek. Helaas. De drie weken die ik er in totaal doorgebracht heb zijn in ieder aspect fantastisch geweest. Deze plek heeft me onder andere geleerd om bewust te ademen, en die kracht moet – zoals ik nu weet – niet onderschat worden. Het volgende klinkt misschien hartstikke zweverig voor een aantal van jullie, maar deze plek heeft me volledig naar mezelf toegebracht. Ik moet gewoon heel goed in m'n achterhoofd houden dat ik altijd terug kan gaan als ik dat wil.

Pas na m'n derde cursus merkte ik hoe uitgestorven Siem Reap eigenlijk was. Toen ik in februari voor de eerste keer aankwam was de stad volledig volgepropt met toeristen; nu was er zowat geen westerling te bekennen. Ik voelde me in Siem Reap eigenlijk net een soort local omdat ik er ondertussen zóveel tijd doorgebracht heb! Nadat ik bij "m'n mannetje" en z’n dochtertje m’n laatste Cambodjaanse kokosnoot had gedronken bracht Kompeub, m'n grote vriend van m'n hostel, me met z'n tuktuk naar het vliegveld toe. Het was tijd voor m’n nieuwe en tevens laatste avontuur: Myanmar. Hier had ik al maanden naar uitgekeken. Ik kon haast niet beseffen dat ik over 3,5 week thuis zou zijn.

Het was relatief lang geleden dat ik in een vliegtuig gezeten had! In de vertrekhal kwam ik een groep Birmezen tegen. Het viel me direct op hóe vriendelijk dit volk was. Ze kletsten erop los en waren ontzettend geïnteresseerd naar m’n reisverhalen. Wat ook zo leuk was: bij de toiletten was een vrouw druk bezig met het stiften van haar lippen, het leek een heel process te zijn. Toen ik haar zei "dat ze van die mooie lippen had" lichtte ze helemaal op en deelde ze al haar lippenstiften met me :p Een minuut later had ik glanzende paarse lippen, hahahha. En ja hoor, ook deze vrouw bleek Birmees te zijn. Even later was het tijd om te boarden. Net zo leuk als dat ik door de Cambodjanen verwelkomd was, zo leuk werd ik ook weer uitgezwaaid: "Bye bye, miss! I see you when you see me! Bye bye!". Dankjewel voor een fantastische tijd, Cambodja. In het vliegtuig kwam ik er tot m'n grote teleurstelling achter dat m'n iPod het na welgeteld 8 (!!!) jaren trouwe dienst had begeven. Oh well, 3,5 week zonder iPod moest me wel lukken ;)

Myanmar is een speciaal land met een heftige geschiedenis. Pas sinds 2011 is het voor buitenlanders makkelijk om binnen te komen. Burgers, maar ook toeristen, moeten hier zeer voorzichtig omgaan met het uiten van kritiek op de staat: opposanten worden opgepakt en lang vastgezet. Alhoewel er tegenwoordig minder censuur plaatsvindt zijn de meeste kranten nog altijd in hand van de staat. Aan toeristen wordt met klem aangeraden om met bussen te reizen (in plaats van de trein, die is van de staat), om in guesthouses te slapen (in plaats van de fancy hotels, die zijn van de staat) en om geen georganiseerde tochten te doen (het geld komt bij de staat terecht in plaats van bij de locals). Waarschijnlijk hebben jullie wel gehoord van de +/- 3000 vluchtelingen op zee: Birmese mensen proberen in volgepropte bootjes Indonesië en Maleisië te bereiken. Dit zijn moslims die van origine uit Bangladesh komen, maar in Myanmar zijn komen wonen (bron: Annelou). De Boeddhisten in het noorden van het land moeten niks van de Moslims hebben en vechten erop los. Ja, zelfs tot de dood aan toe. De staat doet er niets aan om de Moslims te beschermen, ze ziet het gewoon door de vingers. Zo ontstaat er toch een ander beeld over het Boeddhisme hè? Voor mij in ieder geval wel. Voor toeristen is het trouwens niet toegestaan om dit gebied te betreden.

Nu klinkt Myanmar als een vreselijk land, maar dat is het niet, echt niet. Bij aankomst besefte ik me dat het tijdsverschil met Nederland nu slechts 4,5 uur (!!!!) was. Ik was echter nog altijd eindeloos veel uren van paps, mams en Daaf verwijderd, die op dat moment in San Fransisco zaten. Al snel kwam ik erachter dat m’n mobiel geen service kon vinden, waardoor m’n life saving app, Maps.me, niet meer zou werken. O jee. Dit land loopt echt achter. Deze keer vond ik het vliegen extra leuk omdat ik wist dat ik opgehaald zou worden!!!!! Door Annelou!!!!! FYI: Annelou is de ex-vriendin van Marijns broertje, we waren dus schoonzusjes ;) In ieder geval, ik vond het ge-wel-dig om haar te zien. Ze loopt stage in Yangon (heel stoer), en deelt een flat met een Franse jongen. Ik mocht bij haar blijven slapen!

Ik had meteen door dat het hier veel koeler was dan in Siem Reap. Prima te doen, deze stad! Maar Annelou gaf aan dat ik gewoon hartstikke veel geluk had met m’n timing: het regenseizoen was sinds drie dagen van start gegaan. Heel. Erg. Fijn. Ze bleek echt tussen de Birmezen te wonen, naast een kleine markt. Ik moest echt even helemaal wennen aan de bananen die ze er verkochten! Ze hadden het formaat van de Nederlandse bananen! In de rest van Zuidoost-Azie verkopen ze enkel bananen van duimformaat. Ik bedacht me, als dit al wennen was, hoe zou het dan worden om echt weer in Nederland te zijn? Wat ik direct opmerkte aan de Birmezen was dat ze zowat allemaal een rok dragen, een zogenaamde longyi – ja, zelfs de mannen! Bovendien hebben ze zowat allemaal een geelachtige ‘schminck’ op hun gezicht zitten. Het beschermt enigszins tegen de zon en daarnaast wordt het als erg mooi (voor vrouwen) of erg stoer (voor mannen) beschouwd. En wat ook overal te zien is: mensen die kauwen op betelnut. Het rode spul bevat ontzettend veel nicotine en brengt de tanden op den duur veel schade toe. Er schijnt relatief veel keel- en mondkanker voor te komen in Myanmar en dit is de reden ervan!

Ik moest erg wennen aan de rust in deze stad. Toen Annelou zei dat scooters verboden waren viel het kwartje pas ;) Wat heerlijk. Een stad zonder scooters. Dit betekende echter wel dat er dui-zen-den taxi’s rondreden, een bizar aanzicht! Die avond hadden we Indiaas gegeten bij een tentje om de hoek en daarna gingen we terug naar huis. De stroom- en watertoevoer werkte op dat moment niet, dus we hebben gezellig met kaarslicht zitten kletsen, haha. Ik vond het zo gek om te bedenken dat ik twee jaar geleden nooooit had geloofd dat ik hier nu met Annelou zou zitten.

De volgende ochtend moest ik even naar het internetcafé, dat zich (lekker makkelijk!) pal naast de deur bevond. Het bleek 0,30$ per uur te zijn. Dat geloof je toch haast niet? Ik moest even checken of ik ondertussen een bevestiging van het Vipassana meditatiecentrum in Pyin Oo Lwin had ontvangen in m’n mailbox. Dat bleek niet het geval te zijn, o jee. Na een beetje rondzoeken op het web kwam ik er gelukkig achter dat eenzelfde centrum in Yangon zat. Er zou een cursus plaatsvinden tussen 2 en 13 juni. Nadat ik eindeloos had geprobeerd te bellen naar diverse telefoonnummers van het centrum in Yangon, kwam Annelou op het idee om er die middag gewoon even langs te gaan! Nou, wat een flex plan vond ik dat.

Eerst moesten we maar eens even ontbijten. Annelou wist wel een goede bakker, zei ze. En ja hoor, ik kon m’n ogen niet geloven toen we er aankwamen. Ze hadden een donker brood in de winkel liggen. Deze hebben we samen opgepeuzeld :p Dit had ik echt niet verwacht in Myanmar. Moreover, boven de bakkerij zat een supermarkt. Een supermarkt! Ook dat had ik écht niet verwacht in Myanmar. Ze bleken avocado’s te hebben! En perziken! PERZIKEN! Dat had ik we-de-rom niet verwacht in Myanmar. Het was fenomenaal om alleen al de GEUR van een perzik op te snuiven.

Daarna pakten we de taxi – ja, een van die dui-zen-den taxi’s ;) – naar het meditatiecentrum. Het bleek gelukkig open te zijn. Ze lieten me, voordat ik me officieel inschreef, de Code of Conduct lezen. Daarover schrijf ik later in deze blog meer. Toen ik had getekend stond het vast: ik zou me 10 dagen lang in dit meditatiecentrum in Yangon gaan bevinden. Het leek me een hele bijzondere afsluiting van het jaar. Dit alles betekende wel dat ik maar heel weinig tijd had om in het land rond te reizen. Maar ik koos ervoor; ik stond er echt achter. Meteen daarna kocht ik voor diezelfde nacht een busticket richting Bagan. Nu had ik namelijk wel een beetje haast :)

Toen we die middag aan de straat een kokosnoot aan het drinken waren (voor 0,50$!), raakten we aan de praat met twee mannen. Ze bleken aan handlezen te doen, iets wat hier heel populair schijnt te zijn. Ze lieten me weten dat als ik ergens voor ga, dat ik er dan écht voor ga, dat ik meer op m’n eigen ideeën/gevoel vertrouw dan op die van een ander (haha, oeps), dat ik een goed geheugen heb, en dat er twee mannen zijn van me houden. Dat laatste had een Indiase man in Bangkok me ook al laten weten door middel van een demonstratie handlezen ;) Maar goed, hè, al deze soort uitspraken kunnen zo’n beetje op de hele wereldbevolking wel van toepassing zijn. O ja, ze vonden me trouwens maar op een vis lijken: “big eye, big lash, big eyebrow”. Hahahah.

Daarna zijn we gewoon wat gaan rondlopen in de stad. Voor het eerst in m’n leven zag ik vrouwelijke monniken!!!! Nonnen dus. Ze waren net zoals de mannen kaalgeschoren, maar droegen in plaats van een oranje/bruin gewaad een roze gewaad. Toen we op een stoep liepen legde Annelou uit dat de hangende slierten in de lucht de deurbellen van de flats boven de winkeltjes waren :p Erg leuk om alles van een ‘local’ te horen. Zo begrijp je toch echt even wat meer van een bepaalde plek. Ook liet ze me haar werk zien! Ik vond het erg leuk om te weten waar ze zoveel van haar tijd doorbrengt. Wat me echt opviel was dat de straten zo schoon waren! Voor Aziatische begrippen dan. Ze hadden zelfs prullenbakken staan, iets wat voor bijvoorbeeld de Lao en de Cambodjanen een onbekend object is (zonder dollen). Het viel me oprecht alles mee qua rijkdom hier. Ik zag overal moderne rotondes en bruggen, en zelfs hypermoderne gebouwen van grote banken. Door mijn vooronderzoek op internet had ik een heel ander beeld van Myanmar in mijn hoofd zitten. Op internet staat bijvoorbeeld dat er slechts een handjevol ATMs beschikbaar is in heel het land. Annelou legde uit dat Myanmar momenteel gigantisch snel aan het veranderen is. Ze zei dat de KFC hier binnenkort zelfs naartoe komt. Maar goed, er waren ook zeker nog zaken die aanduidden dat er ook nog hele arme mensen in Yangon wonen. Bij een marktkraampje zag ik bijvoorbeeld drie ‘ouderwetse’ telefoons staan: hiermee kan iedereen die geen telefoon heeft tóch een telefoontje plegen. Annelou zei dat zowat niemand vier jaar geleden een mobiel had. Een simkaart kostte namelijk zo’n honderden of duizenden (Annelou?) dollars. Het is wat. Tegenwoordig hebben relatief veel stadsbewoners wel een mobiele telefoon.

Die avond kwam Annelou met een meesterplan: we zouden bij een Italiaan kunnen gaan eten. Een Italiaans restaurant! Ooooo! Aaaaa! Jaaaaaa! We hadden allebei precies hetzelfde besteld: mozzarellasticks als voorgerechtje, spaghetti met tomaat-roomsaus en shrimps als hoofdgerecht, en een lime juice. O ja, en Annelou had appeltaart als nagerecht ;) Deze dag had als een ware retreat gediend: vergezeld door Annelou, allemaal lokale informatie aangehoord, ergens thuis kunnen slapen, volkorenbrood eten, Italiaans eten, geen getoeter horen – wat heerlijk.

Na het eten maakte ik m’n tas klaar voor vertrek. Ik kon heel veel baggage bij Annelou achterlaten omdat ik er een week later toch weer terug zou komen :) M’n tas was licht, joh! Na een taxiritje van drie kwartier kwam ik bij het busstation aan. De VIP (!!) bus zou me naar Bagan brengen, de plek waar een van de mooiste tempelcomplexen van de wereld staat. De VIP bus deed zijn naam eer aan. De stoel was comfortabel, m’n benen hadden veel ruimte, er werd geen muziek gedraaid, ik kreeg zo’n nekkussen, en ik kreeg een dekentje. De wegen waren van goede kwaliteit.

Om 4:30 kwamen we aan. Een Tsjechische jongen die ook in de bus had gezeten, David (!), wilde graag een taxi naar een hostel met me delen. De kamer bleek hartstikke groot te zijn, wat fijn! De hoteleigenaresse bood echter ook iets anders aan: voor hetzelfde bedrag mochten we met z’n tweeen in een privékamer slapen, en deze kamer zou airconditioning hebben in plaats van een fan. Maar toen ik de kamer met die airconditioning zag werd ik niet al te enthousiast: het was echt hartstikke klein. Ik wilde liever de grote dorm. Dan maar geen airconditioning. David was niet al te blij met m’n keuze ;) Door mijn beslissing zou hij ook in de dorm moeten slapen, omdat hij de privékamer niet in z’n eentje kon betalen. Vanaf dat moment veranderde z’n houding richting mij aanzienlijk :p

Nadat we een dutje hadden gedaan liepen we rond achten naar buiten om een e-bike te huren. Even voor de duidelijkheid: hier in Azië is dat een scootertje op stroom in plaats van een fiets op stroom. David vond het eng. Pffff, are you kidding me? Dat vind ik dus ook zo prettig aan alleen reizen: je hoeft nooit iemands handje vast te houden. Nou, eerst maar even oefenen dan. Toen hij er klaar voor was reden we richting de tempels. Poeh, ik moet zeggen, deze plek was on-ge-kend mooi. Er hing een hele vredige sfeer. Ik vond het echt nog spectaculairder dan Ankor Wat (bij Siem Reap). Binnen een aantal tempels verkochten monniken hun zandschilderijen op doek. Ik heb er eentje gekocht, gewoon omdat ik het niet níet kon kopen. Ik kan niet wachten om hem thuis op te hangen.

Rond twaalf uur ’s middags werd het te heet: ik hoorde van iemand dat het 46 graden was. We reden terug naar ons hostel om uit te rusten. Pas rond vieren was de temperatuur weer enigszins gezakt. Toen gingen we er weer op uit! Nadat we weer een aantal kleinere tempels hadden bekeken gingen we rond half zes naar een wat grotere. Vanaf deze tempel wilden we graag de zonsondergang zien. Net voordat we naar boven klommen dronken we allebei een kokosnoot en praatten we met een aantal verkopers. Eentje verkocht longyi’s, echt hele mooie. Nou, daar moest ik er ook maar eentje van hebben. Als ik hem thuis niet ga dragen kan ik hem altijd nog als tafelkleedje gebruiken :p Ik ben er in ieder geval hartstikke blij mee. De zonsondergang was magnifiek. Die avond was David eindelijk weer bijgedraaid na al dat gedoe over die kamer met airconditioning :p en toen begon hij gezellig oude muziek te draaien op z’n laptop. Het was zo leuk!!!!! Hij had Destiny’s Child, Usher, Ashanti, Shakira, en zelfs Mambo no. 5!!!!

Na een korte nacht stonden we rond vieren op om de zonsopgang te aanschouwen. We pakten onze e-bikes er weer bij en reden naar een van de grotere tempels toe. Net voordat we bij onze bestemming waren aangekomen, zagen we dat twee mannen zojuist tegen elkaar opgeknald waren met hun motobikes. Ze zaten onder het bloed. Mijn god. Het deed me denken aan wat pap me had verteld net voordat ik op reis ging: dat de meeste verkeersongelukken ter wereld in Myanmar gebeuren. Ik vind dat erg lastig om te geloven, omdat ik het verkeer in Myanmar tot op de dag van vandaag relatief rustig vind! In Java ging het er echt 289729302 keer heftiger aan toe. Maar goed, het zal wel zo zijn?

Helaas bleek er een heeel dik wolkendek in de lucht te hangen, waardoor het uitzicht niet extreeem bijzonder was. Maar goed, het was nog relatief koel en we besloten dat het slim zou zijn om een aantal andere tempels te bekijken tot een uurtje of elf. Alhoewel het comlex echt een plek is om te verdwalen kwam het iedere keer steeds helemaal goed. Iedere Birmees hielp ons namelijk op weg, echt iedereen wilde helpen. Ik vind hun Engels trouwens echt best wel goed, veeeeelen malen beter dan de Lao. David en ik hadden heel vaak een hele tempel voor onszelf, iets wat bij het Ankor Wat complex echt onmogelijk is geloof ik. Een van mijn favorieten was de tempel die me deed denken aan een pyramide. Hier zagen we een groengele slang. Ook daardoor was David weer helemaal van het pad geraakt :p

Die middag bracht ik een bezoekje aan de lokale markt. De verkopers waren wederom zo krankzinnig vriendelijk: eindeloos glimlachen :) Ik moet even de prijzen met jullie delen: +/- 300 gram tofu was 0,25$ (!!!!!!) terwijl een kleine wortel 0,30$ was. In Nederland is dat echt andersom. Een wortel is misschien 0,05$ als je groot inkoopt, en 300g tofu zal toch echt +/- 4$ zijn? Daarna liep ik naar het postkantoor. Ik ging m’n al-ler-laat-ste kaart van het jaar op de post doen. Het was niet makkelijk om het gebouw te vinden, maar dankzij de Birmezen, die letterlijk iedere tien seconden (!!!!!) wel aan me vroegen of ze me konden helpen, kwam ik er uiteindelijk toch terecht. Ik moet weer even de prijzen met jullie delen: de (mooie) post card was 0,30$; in Nederland zou dat +/- 3$ zijn. De postzegel was 0,30$ (!!!!!); in Australië kocht ik ze voor 4,50$. Na m’n bezoek aan het postkantoor kocht ik m’n busticket voor diezelfde nacht naar Kalaw, een plek die erg geschikt is om te wandelen. Eigenlijk wilde ik naar Hsipaw gaan, ook een plek om te wandelen, maar door gebrek aan tijd (vanwege de Vipassana) koos ik voor Kalaw. Deze plek lag wat beter op de route.

Rond 2:30 kwamen we in het koelere Kalaw aan. Ik had niet kunnen slapen en was daarom best wel moe. Samen met twee meiden, die in dezelfde bus hadden gezeten, deelde ik een hotelkamer. Zij wilden de volgende ochtend meteen van start gaan met een 3-daagse trek, omdat zij écht een heel strak reisschema hadden. Uiteindelijk dacht ik, oh well, waarom ga ik niet gewoon met ze mee? Dus om 8:00 ging de wekker weer. Ik voelde me verbazingwekkend fit; had echt niet meer slaapuren nodig. Het regelen van de trekking verliep makkelijker dan makkelijk. Een dag ervoor was er al een groep samengesteld en ik kon hen gewoon vergezellen. De prijs voor drie dagen, inclusief eten en accommodatie, bleek 40$ te zijn. Ik kon het niet geloven. Een dagtrip naar de Blue Mountains in Australie was 75$ per dag.

Om half tien vertrokken we. De 44-jarige Moonson, monsoon maar dan anders, bleek onze gids te zijn. Ik moest de eerste tien minuutjes even wennen aan zijn accent, maar daarna ging het wel. Hij bleek wel vijf talen te spreken, zonder ooit naar school te zijn geweest he! Het is wat. Hij liep op slippers (!!!!); de rest van de groep droeg zware bergschoenen. Moonson leek gewoon bezig te zijn met z’n Zondagse wandelingetje. Na een uurtje wandelen kwam ik erachter dat Moonson diezelfde ochtend al vier uur lang aan het wandelen was geweest, gewoon om ons hotel te bereiken. Het is wat. Even later vertelde hij me dat z’n moeder was doodgeschoten toen hij nog maar een baby was; op dat moment vluchtte z’n vader naar een plek vlakbij de Thaise grens. Moonson is grootgebracht door z’n oma. Het is wat.

De temperatuur was echt tien keer beter dan in Bagan. Alhoewel de wandeling echt op en neer ging zweette ik alleen een beetje op m’n voorhoofd. In Bagan zweette ik overal als ik niks deed :p Ook de groep bleek best wel prima te zijn. De wandeling was wonderschoon. De paadjes die we namen waren ontzettend divers. Soms liepen we over rood zand, soms liepen we over rotsblokken, soms liepen we over een treinrails. Na een lange dag wandelen kwamen we ’s avonds bij een heel klein dorpje in de bergen aan. We sliepen bij mensen thuis. Ze waren (wederom!) bijzonder vriendelijk. Het enige nadeel was dat er geen douche aanwezig was :p Nou ja, dat overleven we wel. In een kamer, waar wel miljoenen knoflookteentjes lagen, had de huiseigenaresse acht matrasjes op een rij neergelegd. Wat knus. Haar man was druk bezig geweest met het avondeten: bruine rijst, allerlei groentegerechtjes, vis en linzensoep. Het was echt hartstikke lekker. Wat knap je toch op van goed en lekker eten na een lange dag wandelen. Om 20:00 viel iedereen als een blok in slaap.

De volgende ochtend werden we om 6:30 wakker gemaakt. Het ontbijt bleek een traditioneel Nepalees gerecht te zijn: versgebakken ‘wraps’ met een vulling van aubergine en aardappel. We hebben het heerlijk op zitten peuzelen. Daarna begonnen we weer met wandelen. Uiteindelijk kwamen we bij een huisje op palen aan: “This is where grandma lives,” zei Moonson. We mochten binnenkomen. Z’n oma was heeeel oud! Heel bizar dat zij nog voor zichzelf kon zorgen. Moonson liet hier weten dat hij iedere ochtend van 4:00 tot 7:00 mediteert. Bizar. Die middag kwamen we aan bij de Vrijdagse markt. Op een donderdag. Aha. Nou, laten we maar zeggen: dat is Aziatische logica. Ik had heel graag een mand willen kopen, ze waren zo mooi, maar ik moest met moeite besluiten dat het wel heel onhandig zou zijn om met zo’n groot ding te reizen :p We dronken een paar kopjes thee bij een typisch theehuisje (stel je daar niet al teveel moois bij voor!) en aten wat lokale snacks. Die avond kwamen we bij een klooster aan: hier zouden we onze tweede nacht gaan doorbrengen. Awesome. Echt… awesome. Het was nog altijd zo ontzettend puur, zo ontzettend niet toeristisch opgezet. We zagen hoe de jonge monniken (+/- 7 jaar) met kippen en emmers water rondliepen, hoe ze de vloeren boenden, hoe ze aan het bidden waren. Na de simplistische maaltijd, rond 19:00, ging iedereen direct naar bed. Iedereen was moe.

De derde dag zouden we weer naar een lagergelegen gebied lopen, de zogenaamde “coconut area”. Wederom een prachtige wandeling. De groep wilde wel ongelooflijk vaak pauzeren, iets wat ik zelf altijd een beetje irritant vind als ik eenmaal aan het wandelen ben. Maar goed, hè, dat heb je als je met een groep bent. ’s Middags kwamen we uiteindelijk bij een rivier aan. Vanaf hier zouden een aantal lange, smalle boten ons via Inle Lake naar een dorpje (onze eindbestemming waarvan ik de naam niet eens meer herinner, hahahah) brengen. Het was zo fijn op de boot. Gewoon lekker een beetje loeren naar de vissersbootjes en de hutjes op palen. Zelfs het postkantoor was een hutje op palen! Toen we aankwamen bij een guesthouse stond m’n rugzak daar netjes op me te wachten. Ah!!! Eindelijk rust!!!! Ik had namelijk echt zware benen gekregen ondertussen… De eerste dag hadden we 24 kilometer gelopen, de tweede dag 19 kilometer en de derde dag 22 kilometer. In principe zouden deze afstanden prima geweest zijn als het allemaal vlak was geweest, maar dat was dus niet het geval :p De spierpijn verminderde heel snel nadat ik m’n nieuwe spiercrème uit Thailand op m’n benen had gesmeerd. Wondermiddeltje.

Nou, het waren dus echt drie zware, maar hele mooie en leerzame dagen geweest. Moonson heeft me wat beter inzicht gegeven in de Birmese cultuur. Zo liet hij weten dat vrouwen over het algemeen tussen hun 14e en 17e levensjaar trouwen. Ik ben met mijn 22 jaar al “oud”. Het hele proces verloopt hier ronduit anders dan in Nederland: één keer in de zoveel tijd komt er een groep vrijgezelle vrouwen samen. Mannen mogen daar vanaf een afstandje naar kijken. Als ze iets zien wat hen bevalt mogen ze uiteindelijk naar haar toelopen en met haar mee naar huis lopen – zonder te praten en zonder enig fysiek contact. Eenmaal thuis aangekomen moeten ze een nacht lang met elkaar praten. Aan de hand van dit gesprek besluiten ze of ze willen trouwen of niet. Tijdens de bruiloft moet de man 2000$ aan de vrouw geven; als hij wil scheiden moet hij hetzelfde bedrag opnieuw betalen. Moonson heeft geen vrouw omdat hij geen 2000$ te besteden had. Zielig hè? Weduwen en gescheiden vrouwen zijn trouwens “minder waard”: voor hen moet 500$ neergelegd worden.

Ook gaf Moonson me meer inzicht wat het Boeddhisme betreft. Zo zei hij bijvoorbeeld: “Buddha hates women”. Hij legde uit dat vrouwen niet toegestaan zijn in (Birmese?) kloosters; zij moeten via hun mannen hun gebeden overbrengen naar Boeddha. Ik wist dat niet. Zo af en toe mogen vrouwen wel het klooster in, maar dan moeten éérst de oudere mannen en dáárna de jongere mannen al binnen zijn. De Boeddhisten zijn (helaas) niet zo tolerant als ik dacht. Als ik alleen al denk aan al die vluchtelingen op zee! Moonson vond het echter niet zo’n groot probleem, al die vluchtelingen op zee: “Muslims are just different”. Daar mocht ik natuurlijk niet tegenin gaan. Wat ik me ook nog zo goed kan herinneren is dat Rady, de directeur van de school waar ik werkte, op een avond zei dat heel veel Boeddhisten “anti-Jesus Christ” zijn. Al met al, mijn beeld over het “gemoedelijke Boeddhisme” is echt wel veranderd de afgelopen maanden. Natuurlijk hebben we Moonson een goede fooi gegeven – hij was immers een geweldige gids voor ons geweest. We vernamen dat hij zich voor slechts $8 met de scooter naar huis zou kunnen laten brengen, maar zelfs dat bedragje stak hij liever in z’n zak. Hij zou wel gewoon lopen. Daar kunnen wij ons als Nederlanders weinig bij voorstellen.

Het was heel prettig om een eigen kamer te hebben in de guesthouse waar we afgezet waren. Gewoon weer even m’n eigen ruimte. Tijdens het douchen kwam ik erachter dat ik heeeeel erg verbrand was. Oeps. Haha, trouwens, ik had toen na acht (!!) dagen eindelijk weer eens m’n haar gewassen. Lot, ik zie je walgende gezicht gewoon al voor me!!! Hahahahah. Het was iedere keer uitgesteld met een reden though. Al snel bedacht ik me dat ik eigenlijk niet nóg een keer Inle Lake hoefde te zien. Ik had het meer die middag al goed genoeg kunnen bewonderen. Ik wilde eigenlijk gewoon terug naar Annelou. Dus! Ik boekte meteen weer een bus naar Yangon voor de avond erna :) De markt in het dorpje was relatief rustig, geen Vietnamees geschreeuw bijvoorbeeld. Ik zag hoe superscherpe messen vrij uitgestald lagen, hoe traditionele sigar(ett)en gerold werden (met tabak van anijs, banaan en bruine suiker) en ik zag ook hoe het haar van een jong meisje geborsteld werd met een wc-borstel! Hahhahaah. Only in Asia!!!! Net voordat ik de markt weer wilde verlaten zag ik een blond meisje rondlopen. Hè? Zie ik dit goed? Het bleek dus gewoon Jamie te zijn van Australian Backpackers!!!!!!! Zij werkte bij het hostel waar ik m’n eerste dagen in Sydney doorbracht. Dit was on-ge-kend toevallig. Ik vond het hartstikke leuk om even met haar bij te kletsen over van alles en nog wat.

In de nachtbus naar Yangon zaten alleen maar Birmezen. Ja en ik dus ;) Er hing een grote flatscreen televisie in de voorkant van de bus, waar Birmese pop- en hiphopvideos keeeeeiiiiiiihard op afgespeeld werden. Ik vóelde de pijn van de boxen gewoon, ze konden het volume echt niet aan. Bij de meeste clips zat de songtekst – de Aziaten houden immers van karaoke! Echt waar, in Azië zijn evenveel karaokebars als dat er in Australie tattoo shops zijn. Toen de muziek uiteindelijk uitgezet werd, rond elven, dacht ik dat het tijd was om te gaan slapen. Maar nee hoor, nu werd er een hele, hele slechte komedie aangezet :p Mensen die uitgleden over bananen en dat soortgelijke ‘grappen’. Gelukkig konden de Birmezen er in ieder geval wel om lachen :p Het was een misselijkmakende rit. We redden door de bergen; dat ik bijna helemaal achterin zat werkte niet bevorderend.

Rond zessen kwamen we in Yangon aan. Ik nam de taxi naar Annelou’s appartement en liep het internetcafé (dat ernaast zit) binnen. Annelou bleek wat opstartprobleempjes te hebben hahahaha :D In ieder geval, rond het middaguur gingen we samen met haar huisgenoot, Francois, naar de saladebar: Sprouts. Dit was hemel op aarde! Ik bestelde een pompoensalade met o.a. kikkererwten en feta. Heerlijk. Vervolgens namen we met z’n drieën de trein die een cirkel rondom Yangon en omstreken maakt. Zo kreeg ik toch wel te zien dat Yangon ook arme gedeeltes heeft. Over het algemeen had ik namelijk best wel een relatief rijk beeld – in ieder geval voor Aziatische begrippen – over de stad. En toch (!) heb ik nog altijd het gevoel dat bijvoorbeeld Laos armer is, hoor! Francois stapte eerder uit dan wij. Wij kwamen bij een leuk wijkje terecht, een wijkje waar onder andere een autokerkhof te vinden was :p Vanaf die plek namen we de taxi richting de Shwedagon, de bekendste tempel van Yangon. Het entreegeld, dat overigens allemaal naar de corrupte overheid gaat, bleek 8$ te zijn. We besloten om het gewoon van zo’n 150 meter afstand te bekijken. Dat was prima. Mooie plek hoor. Zo sprankelend met al dat goud. Om de dag in alle luxe af te sluiten hebben we onszelf weer getrakteerd op een bezoekje aan de Italiaan, hhahaaha. Het was een fijne dag.

De volgende ochtend moest Annelou vroeg opstaan om te gaan werken. Ik werd om – bereid je voor – 11:00 wakker! Ik kan me niet herinneren wanneer ik voor het laatst tot 11:00 heb uitgeslapen. Het was in ieder geval een heerlijke nacht: geïsoleerd van ieder geluid, ieder lichtstraaltje en iedere hitte. Ik besefte me dat ik op zoek moest naar de wasserette, want oooooh, wat waren m’n kleren goor (“vies” zou de staat van m’n kleren niet voldoende beschrijven). Op straat zag ik een bord staan met een pijl naar links. Huh? Was dit een wasserette? Met m’n plastic tas vol met kleren klopte ik tegen de openstaande deur. Het gezicht van een oude man lichtte op: “Hello, my friend! Take a seat! Do you want ice coffee?”. Dit was zó een schattige man. We hebben zo’n 15 minuten gezellig zitten kletsen. Uiteindelijk vroeg ik voorzichtig waar ik m’n was kon laten doen. Nou, in ieder geval bleek dit niet het adres te zijn :p Hij wees naar de overkant. Bij de wasserette aangekomen keken ze me allemaal met grote ogen aan: “No. No. Wet season no laundry”. Oh, ze wassen niet tijdens het regenseizoen dus :p Wat een feest. Nou ja, ik zou het zelf wel met de hand gaan wassen. Nadat Annelou ’s avonds thuiskwam van werk (en kickboxen!) gingen we eten bij de Vista bar, een hele fancy rooftop bar vanwaar je uitzicht hebt op de Shwedagon. Hier zou ik m’n laatste lekkere maaltijd nuttigen, aangezien ik de dag erna naar het meditatiecentrum zou gaan. Ik bestelde een visgerecht dat op Portugese wijze bereid was, en Annelou bestelde iets met kip. Het was echt, echt een hele gezellige avond.

Ja, en toen brak de dag toch echt aan: ik zou me 11 dagen in het Vipassana meditatiecentrum van Yangon gaan bevinden. Joel, de oprichter van het yogacentrum in Cambodja, had me verteld dat de cursus over het algemeen hele sterke effecten op mensen heeft: “It brings you on the edge of breaking down or breaking through". Oei, wat interessant. Hij zei toentertijd dat ik er klaar voor was. Behalve Joel ken ik niemand die deze cursus aangegaan is. Op zich herken ik mezelf wel in deze actie, hahahha... Meteen allllll the way. In Thailand worden bijvoorbeeld ook wel cursussen aangeboden, maar deze duren slechts 3 à 4 dagen en zijn ontzettend toeristisch opgezet. Zoiets wilde ik niet. Zie bij het Vipassana centrum trouwens geen ‘Eat Pray Love’-scenes voor je hoor :p Julia Roberts had met veel minder regels te maken.

De techniek van Vipassana was 2500 jaar geleden herontdekt door Gotama de Boeddha. Het woord ‘Vipassana’ betekent letterlijk ‘seeing things as they really are’. Het is het proces van zelfpurificatie door zelfobservatie. De techniek heeft niets te maken met enige religie. Ik had op de website van het meditatiecentrum gelezen dat de techniek tot Lijden zou leiden. Ja, inderdaad, lijden met een hoofdletter L. Maar goed, hierover had ik al geleerd bij het yogacentrum in Cambodja: meditatie is meestal niet comfortabel. Je spieren verzuren namelijk en je voeten/benen vallen in slaap. Je ogen willen zich openen. Je vingers willen kriebelen. Het punt is juist: Je. Mag. Niet. Opgeven. Je moet jezelf er gewoon echt overheen zetten. Op deze manier train je je mind; wordt deze sterker.

Bij aankomst moest iedereen de Code of Conduct tekenen: een lange lijst aan regels die gedurende 10 dagen strikt opgevolgd moesten worden. Enkele voorbeelden van deze regels zijn: volledige stilte (niet praten, niet luisteren), geen fysiek contact, geen oogcontact, geen non-verbale communicatie, niet schrijven, niet lezen, geen yoga/beweging (behalve wandelen), niets of niemand doodmaken (ook geen insecten dus), en niet meer eten na 12:00. Dit was het rooster:

4:00 Morning wake-up bell
4:30-6:30 Meditate in the hall
6:30-8:00 Breakfast break
8:00-9:00 Group meditation in the hall
9:00-11:00 Meditate in the hall or in your cell according to the teacher's instructions
11:00-12:00 Lunch break
12:00-13:00 Rest
13:00-14:30 Meditate in the hall or in your cell
14:30-15:30 Group meditation in the hall
15:30-17:00 Meditate in the hall or in your cell according to the teacher's instructions
17:00-18:00 Tea break
18:00-19:00 Group meditation in the hall
19:00-20:15 Teacher's Discourse in the hall
20:15-21:00 Group meditation in the hall
21:00-21:30 Question time in the hall
21:30 Retire to your own room -- Lights out

Opa, jij mag uitrekenen hoeveel uren ik per dag moest mediteren…

Nadat m’n mobiele telefoon opgesloten was in een locker werd ik door een van de medewerksters meegenomen naar “The Female Student’s Residential Quarter”. Klinkt fancy hè? Dat was het niet, hoor ;) Ik deelde een soort van ‘gevangeniscel’ met een 29-jarige Australische vrouw. Het was een kale, betonnen kamer waar twee stalen bedjes in stonden. Er lag (gelukkig) een dun matrasje op. Helaas heb ik geen foto’s kunnen/mogen nemen! Die middag mochten we nog communiceren, dus we hebben een praatje gevoerd.

De techniek is groot geworden door ene S.N. Goenka, een Birmese man die ondertussen overleden is. De hele cursus wordt echter nog altijd door hemzelf geleid, door middel van audiotapes en videofragmenten (“Teacher’s Discourse”). Het is een hilaaaaaarische man!!!!! Hij heeft me door middel van z’n humor zo af en toe echt door de dagen heen gesleept. Tijdens het dagelijkse videofragment sprak hij over de Dhamma: “The Law of Nature”. Ik vind dit wáááánzinnig interessant!!!!! Zoals jullie allemaal wel weten heb ik het niet zo op de reguliere religies, waarin men “blind devotion” heeft voor Jezus Christus, Allah, etc. Dhamma is iets heel anders. Met Dhamma ga je op zoek naar je eigen waarheid. Ik ga nu niet in detail – dat zou weer zo’n krankzinnig lange blog opleveren – dus als je interesse hebt kun je me ernaar vragen of kun je op onderzoek uitgaan op YouTube.

Tijdens de meditatiesessies hoorden we Goenka altijd gedurende de eerste minuten uitleggen wat we moesten doen, en ook vooral wat we moesten laten. Het kernwoord van iedere meditatie was ‘equanimity’, wat vrijvertaald iets als ‘mentale kalmte’ betekent. De geconcentreerde mind moest losraken van hunkering, afkeer en ignorance – de drie oorzaken van alle ongelukkigheid. Lichaamssensaties waren daarnaast van het grootste belang: we mochten geen reactie hebben op zowel plezierige als onplezierige sensaties. We moesten alles objectief ervaren. We mochten ons bijvoorbeeld niet ergeren aan een prikkende mug en we mochten ons niet prettig voelen door een verkoelende bries. Goenka had het constant over Annicca, oftewel de “Law of Impermanence”. Hiermee wilde hij benadrukken dat we ons moeten realiseren dat alles – ALLES – vergankelijk is. Ook een prikkende mug. Met een “persistant practice” zou een Vipassanameditator door drie fases moeten gaan. De basis is sīla – ons morele gedrag. Sīla biedt een basis voor de ontwikkeling van samādhi – concentratie van de mind. Tenslotte wordt purificatie van de mind bereikt door paññā – de wijsheid van inzicht.

Ik zal even proberen uit te leggen hoe ik erbij zat tijdens die meditatie-uren. We zaten met zo’n 100 studenten, waarvan 10 westerlingen, in een grote Dhamma hal. Het plafond was hoog en rondom de ramen hingen dikke (nep)gouden lijsten. Voorin zaten drie leraren op luxe witte stoelen; de studenten (geslacht strikt gescheiden) zaten op blauwe comfortabele kussens. De taak van de leraren was voornamelijk om te laten zien hoe je tijdens een sessie stil moest zitten en je ogen dicht moest houden. Hun Engels was helaas te slecht om eventuele vragen te kunnen beantwoorden. Er deden vier monniken en vier nonnen mee. De monniken mochten, net zoals de leraren, op een verhoogde stoel zitten – de nonnen mochten dat niet. Zo zag ik heel duidelijk het verschil in hiërarchie waar Moonson over gesproken had. De vier nonnen verschilden ontzettend in leeftijd: 19 tot 84 jaar oud. Door hun kaalgeschoren hoofden kon ik aan de hand van de grootte van hun oren goed zien wie de jongste en wie de oudste was :p De oudste viel steeds voorover in slaap, hihi. Wat me echt opviel was dat de houding van de Aziaten zoveel beter was dan de houding van de westerlingen. Wij hadden echt moeite met het rechthouden van onze rug. Oei, en als een van de medewerkers doorhad dat je niet recht zat, dan werd je daar streng op gewezen! Het voelde zo af en toe alsof ik weer op de middelbare school zat.

Het middelste deel van de cursus, met name dag drie, vier en zes, verliepen ontzettend goed. Ik denk dat ik de meeste resultaten uit deze dagen gehaald heb? Ik begon – net zoals elke beginnende Vipassana meditator denk ik – met teveel gedachten in m’n hoofd. Zo zat ik soms met een big smile (“Precies een jaar geleden beleefde ik het leukste weekend van m’n leven”) en soms rolde er een traan over m’n wang. Dit moest echter allemaal vermeden worden. Dit mocht niet. We mochten geen aandacht geven aan onze emoties, ofwel plezierig ofwel onplezierig. Dus daar ging die weer. Kom op, Nadia, focus. Ik vond het bovendien lastig om m’n ogen gesloten te houden en niet te bewegen met m’n benen. Uiteindelijk was ik een paar keer in staat om m’n ogen een uur lang dicht te houden – daarna was ik steeds best wel trots op mezelf :) Ook met het stilzitten ging het steeds beter: op dag zes kon ik 75 minuten lang in de cross-legged position zitten. M’n mind werd sterker. Na dit soort sessies waren m’n knieën altijd he-le-maal kapot. Iedere keer kon ik na afloop slechts strompelen. Ik kan me nog wel herinneren dat mensen me “fysiek zo sterk” vonden toen ik rond m’n 17e gedurende vijf minuten in de plank kon staan. Mensen begrepen niet dat dit enkel het werk was van een vastbesloten mind, en niet per se van m’n spieren. Meditatie werkt eigenlijk hetzelfde. Discipline is de weg naar succes.

Op dag zes heb ik een hele bizarre meditatiesessie meegemaakt. Het gevoel ging van start toen ik (zonder dollen) m’n hartslag in m’n kleine teen en achillespees begon te voelen. Vervolgens werd m’n kruin naar boven getrokken, ontstond er een lichte glimlach op m’n gezicht, en groeiden m’n handen als boomwortels aan m’n knieën vast. Toen ik achteraf door de tuin liep – ondertussen volledig gefascineerd door de werking van m’n benen – zag ik ineens ieder detail van de natuur: de kleur, de structuur, het geheel, de vrede, alles. Bovendien werden herinneringen van vroeger me ineens glas- en glashelder. Zo herinnerde ik me Beppes verjaardag: op wat voor stoel ik zat, welke limo ik dronk, hoe m’n haar zat, welke trui ik droeg. Verder herinnerde ik me het Sinterklaasfeest van mama’s werk, toen Ernst en Bobbie langskwamen voor een optreden. Ik herinnerde me exact hoe de kleur en het patroon van het inpakpapier waar m’n cadeautje in zat eruit zag, ik herinnerde me de muziek die op dát moment gespeeld werd, ik herinnerde me hoeveel stoelen we waren verwijderd van het gangpad. Zo waren er nog een aantal hele specifieke herinneringen van toen ik écht heel jong was. Het was een hele speciale ervaring.

De laatste paar dagen waren zwaar. Niet omdat ik een zogenaamde breakdown ervoer, maar gewoon… omdat ik weer behoefte had aan wat communicatie en wat fun! Gedurende dag zeven werden we allemaal in een eigen cel gezet, daar moesten we mediteren. Dat was verschrikkelijk. Gelukkig mochten we daarna zelf beslissen of we in onze cel of in de Dhamma hal wilden mediteren. Drie keer raden waar ik altijd zat :) Dag acht was het allerergste, toen heb ik mezelf echt naar iedere sessie moeten sleeeeeuuuuuuren. De negende dag was godzijdank weer wat minder tergend, waarschijnlijk omdat het einde van de cursus toen echt in zicht was. Op dag tien, om precies 11:00, mochten we de regel van de “Noble Silence” breken. Wat. Een. Blijdschap. Ik moet zeggen: het was extreem gek om mijn eigen stem weer te horen na tien dagen stilte. Al heel snel hadden alle westerlingen een band met elkaar. Ik denk dat zoiets snel groeit – zelfs in stilte –als je met elkaar door een cursus als deze gaat.

Nu klinkt het vast alsof ik een fantastische student was. Dat was ik niet ;) Het begon al met de allereerste seconde van de allereerste meditatie: meneer Goenka begon mantra’s te zingen. Ik schoot gewoon in de lach. Wat is dit voor een geluid? :p Ik ga dit ook sowieso aan Daaf laten horen. Daaf, ik kan de uitdrukking op je gezicht gewoon nu al voor me zien!!!! Nadat ik Goenka in het eerste videofragment had gezien kreeg ik wel echt meer sympathie voor de man. Hij was echt heel erg leuk. Verder ben ik drie andere keren (tijdens meditatiesessies) echt heel hard in de lach geschoten. Eén keer daarvan dacht ik terug aan het moment dat Elisa en ik de bomen aan de Hoofdstraat eens even gingen schoonmaken met onze tandenborstels. Die arme wezens waren zo groen aangeslagen?

Verder ben ik een keer door de gong heen geslapen, waardoor ik door een medewerkster wakker gemaakt moest worden toen de sessie al gestart was :p Die dag had ik een grote rode klok van haar ontvangen. Alhoewel het alarm niet bleek te werken was het toch wel erg geweldig om altijd de tijd te kunnen checken. Hahahaha, nog zoiets ergs: ik ben een keertje voorover in slaap gevallen!!!!! Toen de sessie was afgelopen werd ik door de leraar op het matje geroepen. “You must not sleep,” zei ze streng. Oeps :p Verder heb ik toch echt een paar muggen doodgemaakt :( – daarmee heb ik de “Abstain from killing”-regel gebroken. Het was echt een dilemma. Ik slikte namelijk geen malariapillen meer natuurlijk. Het frappante was trouwens dat er wel een vliegenmepper in m’n kamer lag! Uhhh, ja, en ik bewaarde soms trouwens m’n banaan voor een uurtje of zeven 's avonds – ik at dus nog iets na 12:00, iets wat niet mocht.

Er waren nog veel meer dingen. Met name op het begin ervoer ik erg veel problemen met het dichthouden van m’n ogen (120 minuten!! Aaaah!!). Uiteindelijk had ik bedacht dat het een geniaal plan was om m’n oogmasker op te zetten. Je weet wel, zo eentje die je in het vliegtuig krijgt. Maar nee hoor, tien minuutjes later werd ik aangetikt: “No”. Oh man :p Dus daar ging ie weer: loeren, loeren, loeren. Ik heb wel zo’n honderd keer geconstateerd dat m’n hart exact hetzelfde ritme aanhield als de secondewijzer van m’n klok. En verder merkte ik allerlei grappige zaken op in de Dhamma hal. Zo zat de neus van een van de Birmese vrouwen een keertje volgestopt met papieren zakdoekjes. Ze moet verkouden geweest zijn, haha, maar het was een hilarisch aanzicht. En een jongere Birmese vrouw had een shirt met “ENJOY TODAY!” aan. Daar werd ik nou blij van ;) Oké, m’n ogen blinderen mocht dus niet. Maar wat betreft m’n oren? Oei, dit was een strak plan: ik zou m’n oordopjes in gaan doen. Alhoewel ik ze vanaf dat moment – met uitzondering van het douchen en de Teacher’s Discourse – altijd in heb gehad heeft niemmmmmmand het ooit opgemerkt. Nice. Dat scheelde echt zoveel. Ik werd vóór die ontdekking namelijk echt afgeleid door de geluiden om me heen. Zo niesde een van de monniken bijvoorbeeld precíes hetzelfde als papa (wat een plezante reactie bij mij opleverde), hoorde ik vogels hetzelfde geluid maken als dat de vrouwen in RollerCoaster Tycoon doen (wat uiteindelijk een onplezierige reactie bij mij begon op te leveren), en last but not least: de Birmezen boerden erop los (wat een extreem onplezierige reactie bij mij opleverde vanaf het begin). Dat boeren is werkelijk zo ranzig, hè. Op een dag hing er een nieuwe instructie bij de deur: of we wilden stoppen met het knakken van onze vingers. Oeps, ook wat dat betreft was ik kennelijk weer de fout in gegaan :p Ik vond het wel irritant..... Waarom moesten de westerlingen stoppen met knakken en waarom mochten de Birmezen doorgaan met boeren? Op dag acht, mijn rotdag, werd ik rebels: iedere keer als er zich een boer door mijn oordoppen had weten te wringen knakte ik met m’n vingers. Haha. Ik ben zo kinderachtig.

Ik vond het extreem lastig dat we niet mochten schrijven. Ik ben echt een schrijver geworden – misschien merken jullie dat ook wel aan het feit dat m’n blogs steeds langer zijn geworden naarmate dit jaar vorderde :p Op dag vijf werd ik het zat. Ik begon met schrijven. Ik vond bepaalde zaken gewoon te belangrijk om níet op te schrijven. Op de zevende avond diende karma zich aan: m’n schrift had naast het raam gelegen terwijl het keihard was gaan regenen en nu was hij helemaal nat geworden. O jee :p Verder mochten we niet lezen, ook erg lastig. Uiteindelijk begon ik gewoon maar de gebruiksaanwijzing van m’n muggenspray te lezen. Die ken ik nu uit mijn hoofd.

Verder mochten we dus geen yoga beoefenen, dat stond duidelijk in de regels. Nou, ik heb het twee dagen volgehouden maar daarna werd ik het wel erg zat. Door de meditatiepose word je überhaupt al stijf en dan mag je ook niet even stretchen? Eén keertje werd ik betrapt toen ik tijdens een sessie mijn benen strekte en naar voren boog. Kort daarna ontving ik een briefje van de leraar waarop stond dat ik daarmee moest ophouden :p Haha, en trouwens, voor andere meditators mag ik soms dan wel een stenen Boeddha geleken hebben, maar ondertussen zat ik van binnen op ‘Keep on tracking me’ van Billy Crawford te dansen in de Millers met m’n vriendinnen. Hahahaha!!!!! Dat nummer blééf om de een of andere reden maar in m’n hoofd zitten. Ook ‘Kleuren van de wind’ van Pocahontas en ‘’s Avonds bloeit de liefde op’ van de Lion King zaten constant in m’n hoofd.

Ik ben heel blij dat ik de cursus tijdens het regenseizoen gevolgd heb, want wat moet het krankzinnig heet zijn tijdens het droge seizoen! Nú had ik het zelfs al heet! Ik was altijd dankbaar als de regen begon, want daardoor koelde het (ook in de slaapkamer) lekker af. Bovendien was het een heerlijk achtergrondgeluid tijdens de meditatiesessies. Hier wordt regen trouwens romantisch gevonden, hè ;) Net zoals dat wij sneeuw romantisch vinden. Haha, lachen toch. Ik kijk zoooooo uit naar het Nederlandse klimaat. Het. Fantastische. Nederlandse. Klimaat. Geef mij maar 15 graden met regen in plaats van 40 graden met zon. Ik heb afgelopen jaar echt gemerkt dat ik niet zo’n zonaanbidder ben vergeleken met anderen. Ik zit oprecht liever vijf uur in de maan dan vijf uur in de zon. De maaltijden vielen me trouwens alles mee, met name de lunch. Ik had het allemaal heel simplistisch verwacht, maar het was redelijk uitgebreid. Het was altijd een buffet bestaande uit rijst (natuurlijk), twee groentegerechten, soep, een banaan en soms tofu. Ik merkte heel duidelijk dat de westerlingen veel bewuster omgingen met hun eten – de Birmezen schrokten het allemaal binnen vijf minuten op. Ja, en ik had me van tevoren echt voorbereid op het feit dat er geen avondeten zou zijn. Gelukkig bleek het allemaal net wat minder erg te zijn dan ik had verwacht, misschien doordat we zo weinig bewogen. Maar goed, het was alsnog geen feest om met een rommelende buik in slaap te moeten vallen hoor (en op te staan). De ‘eethal’ was trouwens net zo communicatieloos als de rest van de cursus. Men mocht slechts aan één kant van de tafels plaatsnemen, waardoor niemand elkaar (per ongeluk) in de ogen kon kijken.

Achteraf gezien kan ik concluderen dat ik bij de Vipassana meditatiecursus een aantal hele bijzondere (persoonlijke) inzichten opgedaan heb, zowel door mijn eigen meditatiesessies als door de Dhamma talks van Goenka. Er is trouwens wel een wáre verwarring in m’n hoofd ontstaan: waarom zegt de yogadocent om naar je lichaam te luisteren en waarom zegt de meditatiedocent om dat niet te doen? Wat is het nou? :p Ik kom er nog wel achter. Het was heel gek om voor het eerst weer het scherm van m’n mobiel te zien en te gebruiken, en het was een geweldig moment om m’n eigen muziek weer te horen.

Na de cursus verbleef ik gezellig voor de derde keer (!) bij Annelou. Annelou is een beetje m’n home base geweest in Myanmar, haha. Ik vond het zo fijn dat ze er was!!!! Zo leuk dat ik haar nu echt heb leren kennen. Ik heb echt een hele goede tijd met haar gehad. We kletsten er wat op los. Zo hebben we ook eindeloos nagedacht over al het goede dat Nederland te bieden heeft. Ik zal jullie zeggen: die lijst is oprecht eindeloos :p Verder wist ze gewoon allerlei leuke plekjes om te zien, te eten, etc. We hebben meteen na m’n ‘bevrijding’ weer brood gehaald en hebben daar – als échte Nederlanders – zelf ons broodje zitten beleggen :p Met avocado, hmmmmm. Weet je wat we zagen bij de bakker? Twee kinderwagens!!!!!!! Voor ons allebei was dit ronduit een bizar aanzicht!!!! Het wordt echt wennen in Nederland, hoor. ’s Avonds hebben we weer bij de Vista bar gegeten, haha. Daarna zijn we naar de verjaardag geweest van een van haar vrienden, Mateo. Ik vond het heel leuk om de mensen te ontmoeten waar ze regelmatig mee omgaat in Yangon. Ik ben wel de allerslechste Vipassana meditator ooit, want ik ben die avond meteen wat alcohol gaan drinken. Oh oh. De dag erna hebben we alleen maar zitten chillen :)

Ik moet even duidelijk maken dat ik Myanmar een fantastisch land vind. De mensen (!!!), de cultuur, de natuur. En het is er ook gewoon zo veilig. Ik heb regelmatig m’n rugzak met al m’n waardevolle spullen gewoon in een internetcafe achtergelaten als ik even naar de wc ging bij de buren. In Vietnam had dat ab-so-luut niet gekund! De mensen zijn heel eerlijk, heel vriendelijk. Ik ben blij dat ik mijn jaar in Myanmar heb kunnen afsluiten.

Die avond nam ik de nachtbus naar Mandalay (de chauffeur zat lekker aan het bier :p), waarna ik die middag meteen het vliegtuig naar Bangkok heb gepakt. Daar ben ik nu dus: in Bangkok. In een echte Mercedes met airconditioning – we zijn immers in Thailand – heb ik me van het vliegveld naar m’n hostel laten vervoeren. Wat een leven. Het is heel fijn om weer bij hetzelfde hostel te verblijven als waar ik begin januari ook al sliep. Ze herkenden me nog! En wat is het heerlijk om eindelijk weer eens fatsoenlijke WiFi te hebben.

Er is deze middag wel iets naars gebeurd. Ik ben betrokken geweest bij een verkeersongeluk. Ja, inderdaad, hoe krijg ik het voor elkaar, zo vlak voor mijn thuiskomst? Ik was een drukke straat van vier banen aan het oversteken; er stond file. Toen ik op de helft was ging alles heel snel. Een scooter kwam met volle vaart tussen de twee laatste autobanen heen racen. Een man van ongeveer 45 jaar oud raakte me en crashte vervolgens zelf – met scooter en al – tegen een taxi aan. Ik stond met beide voeten op de grond en zag het hele spektakel gebeuren. Ik gilde. Ik ben extreem opgelucht dat hij een helm op had, en dat hij die vast had geklikt (iets wat Aziaten meestal niet doen), want hij maakte een keiharde klap. Even was ik bang dat hij voor de rest van z’n leven verlamd zou zijn. Ik liep snel naar hem toe en bukte bij hem neer. Gelukkig kon hij zijn rug en nek nog bewegen, iets wat me wel heel belangrijk leek? Hij bleek geen Engels te spreken. De ambulance en politie waren snel ter plaatse. De politie nam foto's van de situatie en ondervroeg zowel de man als mij. Daarna vertrok de politie weer. Huh? Moet ik geen gegevens achterlaten? Gaat dat zo hier? Ik vond het heel apart. Vervolgens vertelde het ambulancepersoneel me dat ik mee moest naar het ziekenhuis voor controle. Wat een onzin, nee, dat wil ik niet. Na fel protest namen ze me gelukkig niet mee. Ze namen enkel de man mee. Ik ben ongekend opgelucht dat de man er zonder teveel schade vanaf gekomen is. Wat een wonder. Toen ik wegliep had ik het er wel even moeilijk mee. Het was heel naar om dit gezien te hebben. Al snel merkte ik op dat ook ík er fysiek wat aan overgehouden had. Lopen deed zeer. Ik ging in een hoekje staan waar niemand me kon zien en trok mijn rok een stukje naar beneden. Daar zag ik grote brandwonden en paarse bloeduitstortingen. Door alle adrenaline had ik dat op het begin niet doorgehad…

Net voordat ik in het vliegtuig naar huis – HUIS!!!! – stap zal ik mijn allerlaatste blog online zetten. Daarin reflecteer ik over het gehele jaar. Als het lukt: lees deze alsjeblieft nog vóórdat ik in Nederland aankom!