Vrijwilligerswerk Cambodja

Deze maand is... sneller dan snel voorbijgegaan. Wat een bijzondere maand was het, zeg.

De vorige keer dat ik een blog geüpload had, zat ik nog in Ubud, Bali. Daar heb ik het goed naar m’n zin gehad. Ik sliep sinds een lange tijd weer eens in een hostel en het was leuk om weer even sociaal te doen :p Ubud staat bekend om haar artistieke sfeer en organic cafes, nou, helemaal mijn plek op aarde dus. Met Iza, een Nederlands meisje, heb ik elke dag een vermogen aan lekker eten uitgegeven hwahaha maar het was het dubbel en dwars waard. Er was bijvoorbeeld zelfs Duits donker brood te koop, hallelujah... Verder hebben we nog een yogales gevolgd; dat bleek achteraf zogenaamde tantrayoga te zijn. Nou, in ieder geval weer een ervaring rijker :p Na vier dagen Ubud vertrok m’n vliegtuig om 6:00 richting Cambodja. Vroeg opstaan dus. Ik had een scootertaxi geregeld: m’n rugzak stond gewoon een uur lang tussen de benen van de driver :p We reden om 3:00 (!!!) langs een markt. Volgens de driver was dit een markt die slechts tussen 2:00 en 6:00 open is. Huh wat??! Bij het afscheid gaf de driver me een knuffel, en daarna nog een. Haha, Indonesiërs zijn zo leuk.

Na een relatief korte stop-over in Kuala Lumpur kwam ik rond 14:30 aan in Siem Reap, Cambodja. Wat een AANGENAME VERRASSING was het dat de luchtvochtigheid hier zo laag bleek te zijn. Eindelijk die Indonesische deken van me af. Toen ik na het regelen van m’n visa naar de douane doorliep, werd ik warm verwelkomd: de douane deelde hun ananas met me ;-) Oh, Cambodja. Toen ik na het passeren van de douane de aankomsthal binnenliep, werd ik voor de zoveelste keer aangenaam verrast. Ik werd namelijk opgewacht door een tuktuk driver die de leukste tuktuk ooit bezat, het leek wel een koetsje. De driver bleek Smiles genoemd te worden – ik begrijp nu waarom – en hij bleek iemand van de vaste staff te zijn waar ik zou gaan werken. Op weg naar het huis heb ik een half uur van oor tot oor zitten glimlachen. Bij aankomst werd ik verwelkomd door Mallu, een andere vrijwilligster. Ze gaf me een rondleiding van het huis en stelde de aanwezige mensen aan me voor, zoals de andere tuktuk drivers en de kitchen staff. Twee uur later kwam de rest van m’n collega’s thuis. Ze waren stuk voor stuk leuk. Ook was ik, ondanks alle rondlopende spinnen en gecko’s, heeeeel blij met mijn eigen kamertje :-) De meeste vrijwilligers slapen in de dorm, daarvan zal ik binnenkort een foto op Facebook plaatsen, haha.

De dag na m’n aankomst mocht ik meteen beginnen!!! Ik zou eerst twee dagen meekijken bij de klassen van m’n collega’s, gewoon om een idee van de gang van zaken te krijgen. For your information: van maandag tot en met vrijdag wordt er lesgegeven van 8:00-10:00, 14:00-16:00 en 17:00-18:00. Voor ieder uur zijn er vier verschillende niveaus. Tussen 10:00-14:00 hebben we een lange pauze, eentje die vaak gebruikt wordt voor een middagslaapje. Vanaf de eerste dag had ik al een hele leuke band met een van de studenten: een 10-jarig meisje, Dalin. Tot op heden blijft ze altijd op me afgestierd als ik in haar gezichtsveld treed. Die eerste twee dagen kreeg ik meteen een goed beeld van de school: het is hier echt een hele arme bedoening. Rondom de school wordt constant plastic verbrand, de koeien lopen langs de klassen, de honden slapen in de klassen, en de algemene veiligheid is gewoon... slecht. De laatste les (17:00-18:00) bestaat uit oudere kinderen, zo’n 15 jaar oud. Deze kinderen hebben hun uniform van de Khmer school nog aan, en ze zijn extreem beleefd. Wanneer je als leraar de klas binnenloopt staan ze op en houden ze hun handen achter hun rug: ’Hello teacher, how are you today?’. Ze gaan pas zitten wanneer je als leraar een seintje geeft dat ze daartoe toestemming hebben. De leraren van de Khmer school gebruiken geweld, vandaar dat de studenten zich zo netjes volgens de regels gedragen.

Na overleg met de projectleider hoefde ik gelukkig – GELUKKIG – niet les te geven aan de allerjongste kids. Het alfabet aanleren... daarvoor ben ik niet bestemd :p Ik zou de eerste en derde les samenwerken met Laura, en de tweede les – bestaande uit slechts drie kinderen – zou ik alleen doen. De kids die ik lesgeef zijn geweldig :-) Als leraar mag je natuurlijk eigenlijk geen lievelingetjes hebben, maar ik heb ze toch, haha. Het zijn Ly (ochtendklas), Nary (middagklas) en Kompeak (avondklas). Ly, 11 jaar oud, heeft een aandachtsspanne van nul; in Nederland zou ie een plakkertje ADHD krijgen. Zowel Laura als ik vermoeden dat hij ook dyslexie heeft. Hier in Cambodja ben je dan gewoonweg de lul. Eigenlijk is ie ontzettend irritant, want hij brengt de hele klas altijd in rep en roer, maar toch hou ik een beetje van hem. Nary, 10 jaar oud, is juist het tegenovergestelde. Zij HOUDT van school! Omdat deze klas zo klein is hebben we heel snel een hechte band gekregen. Na de les schrijft ze altijd: ’Nadia I love you’ op het bord. Dan is er nog Kompeak, een 13-jarige jongen. Hij is een grappenmaker tot en met! Hij wil Justin Bieber genoemd worden, dus dat doe ik ook gewoon lekker ;-) Hij heeft altijd z’n kam bij zich en gebruikt die letterlijk de helft van de les om er maar zeker van te zijn dat z’n haar goed zit.

Het is niet alleen maar leuk op school: ik hoor hartverscheurende verhalen over de leefomstandigheden van de kinderen. Een leerling van me, genaamd Villa, nu 16 jaar oud, is als kind gewurgd door zijn vader, waardoor hij nu zware hersenbeschadiging heeft. Tijdens mijn tweede week op school gebeurde er iets wat ik niet snel zal vergeten... Toen Laura `s ochtends de klas binnen kwam lopen was daar niemand behalve Villa. Hij had z’n broek helemaal naar beneden en had z’n `ding´ in z’n hand. Laura schrok zo erg dat ze meteen de klas uitgerend was. Even later, toen de les al een uur bezig was, zat ik op een tafel en hoorde ik Villa ineens ´Teacher!?´ zeggen. En ja hoor, toen ik omkeek zat ie daar weer: met z’n ding in z’n hand. Ik ben toen echt heel streng tegen hem geweest; heb hem erop gewezen dat dat absoluut niet getolereerd wordt. Het is alleen zo ontzettend zielig, want hij kan er niks aan doen..... Ik denk dat z’n frontale hersendeel niet meer goed werkt: hij kan simpelweg niet bedenken dat dit soort gedrag ongepast is. Sinds die dag hebben we hem niet meer in de klas gezien :-( Helaas kunnen we dit voorval niet met de directeur van de school bespreken, want we hebben gehoord dat hij, net zoals de gemiddelde Cambodjaanse volwassene overigens, geweld gebruikt.

Er zijn nog meer verhalen. Sommige kids moeten dagelijks om 3:00 opstaan om bananen te frituren voor hun moeders marktkraampje. Geen wonder dat ze er soms als zombies bijlopen rond 14:00. Daarnaast zijn de ouders van drie zusjes (4-11 jaar oud) naar Thailand vertrokken voor betere kansen. De oudste werkt op de markt, de middelste zorgt voor de jongste, en in de tussentijd vinden ze soms de tijd om naar school te komen. Toen ik 11 was speelde ik nog in bomen. Ik vind het zo erg. De meisjes hier moeten zich trouwens uberhaupt als moedertjes ontfermen over hun jongere zusjes/broertjes. Zij nemen, in plaats van de werkende ouders, vaak de opvoeding voor hun rekening. Op een dag kwam Nary volledig aangedaan de klas ingeslenterd. Op het begin had ik oprecht niet eens door dat zij het was, gewoon zo’n andere energie kwam er van haar af. Wat voelde ik me verdrietig en machteloos. Er was sowieso iets gebeurd thuis. Ze kon/wilde het alleen niet kwijt. Ik zou haar eigenlijk gewoon mee willen nemen, de veilige wereld in. Ieder kind heeft trouwens letterlijk een paar kledingstukken om aan te trekken; ze zitten altijd onder met gaten. Ook hebben veel kids twee verschillende slippers aan, vaak is de schoenmaat veel en veel te groot. Als er eentje kapot gaat zoeken ze op straat gewoon voor een nieuwe. Er zijn nog eindeloos veel meer van dit soort verhalen.

Ook buiten de school om zijn de omstandigheden in Cambodja niet best. Laatst zag ik bijvoorbeeld, voor ons huis, een vrouw op een scooter geraakt worden door een ander voertuig. De scooter vatte vlam, en het andere voertuig reed gewoon keihard door. Het is een wonder te noemen dat de vrouw slechts kneuzingen en brandwonden bleek te hebben. Het ongeluk was ronduit walgelijk te noemen. Het verkeer is sowieso niet best, hoor. Kinderen fietsen en lopen op wegen waar gewoon 100 km/h gereden wordt door vrachtwagens. Ah, en de hygiëne hier. Ik moet m’n kleren bijvoorbeeld in dezelfde tub wassen als waarin de kitchen staff ons eten bereidt. En m’n kleding is er niet aan toe zoals in Nederland, hè!!!! M’n kleding is hier gewoon zwart van alle rook en uitlaatgassen. Oh, en even iets anders! Wisten jullie dat Boeddhisten ook wel degelijk intolerant kunnen zijn? Ze hebben het kennelijk allemaal niet zo op Jezus hier in Cambodja. Als iemand bijvoorbeeld iets gestolen heeft, ’is hij beïnvloed voor Jezus’. Dat wist ik helemaal niet????

Om een lang verhaal kort te maken: deze kids hebben een ander leven dan jij. Ik moet veel aan de Nederlandse mentaliteit denken. Mensen die zeiken over ’de crisis’ die Nederland een slechtere economie heeft doen toekomen. Mensen die zeiken dat Nederland eerst op het oude niveau moet komen voordat we andere landen uit de brand helpen. Ja, zelfs de mensen die zeiken dat de stufi is afgeschaft. Ik zou zo graag willen dat er niet meer ’in landen’ maar in ’de wereld’ gedacht werd. Waarom wordt er aan de voedselbank gedoneerd in plaats van aan organisaties die ECHT arme landen ondersteunen? Waarom wordt er 16.000 EUR aan een zielig stoeltje uitgegeven terwijl er voor dat bedrag – om precies te zijn – 267 Cambodjaanse kinderen iedere dag een jaar lang naar school kunnen? Het is allemaal zo scheef. We laten de rest van de wereld gewoon aan haar lot over.

Oké, dat gezegd te hebben...... Gelukkig hebben we ook wel hele leuke tijden. Laura en ik hadden voor een les bijvoorbeeld een dansje voorbereid op Hot ’n’ Cold van Katy Perry, haha, omdat we net contrasten hadden behandeld in de les. Dit was een groot feest!!!!! Ook hebben ze zich als echte gangsters gedragen op het nummer Poppin Them Thangs :p Dat filmpje ga ik sowieso nog uploaden op Facebook. Verder zijn de kids gewoon heel gek. Zo nemen ze ineens een vogeltje mee de klas in en stoppen ze deze in hun tassen :p Ze snappen niks van dierenwelzijn hier. Ze maken ons ook steeds bang met grote spinnen en padden, haha. O ja, sinds kort hebben we wereldkaarten in de klassen hangen, dus we hadden een aantal lessen over de Wereld voorbereid. Het is ongelooflijk hoe klein de wereld voor deze kids is: ze wisten Cambodja niet eens aan te wijzen. Ook wisten ze buurlanden Vietnam en Thailand niet te benoemen. Bij ieder continent lieten we een typerend plaatje zien. Ze waren met name gefascineerd door de zwarte huid van de Afrikanen, en het overgewicht van de Noord-Amerikanen :p We hadden even lekker gegeneraliseerd, hahaha. Ik kan me echt geen betere collega wensen dan Laura.

Verder vermaken we ons goed gedurende de weekenden. We gaan bijvoorbeeld iedere vrijdag stappen in Siem Reap, slechts een half uur bij ons vandaan. Gewoon even alle heftigheid van de week van ons afdansen ;-) Een keertje heeft een collega van me, Izzy, een kitten van de dood gered. Hij zou afgemaakt worden om vervolgens opgegeten te worden, maar Izzy betaalde twee dollar en kreeg hem vervolgens mee :p Met haar kitten onder haar shirt heeft ze de hele avond gedanst, hahaaha. Op zaterdagen gaan we meestal gewoon de stad in om naar de markt etc. te gaan. Hier is heeeeel veel kleding en art te koop. Ik had voor slechts vijf dollar een kleine speaker gekocht!! Een goede aanwinst voor op m’n eigen kamer. Helaas bleek ie de volgende dag alweer kapot te zijn. Wat verwacht je ook voor dat geld? :p In ieder geval, toen ik bij de verkoopster terugkwam gaf ze me heel netjes een nieuwe. Tot mijn verbazing werkt deze nog steeds! Ach, deze mensen zijn zo lief.

Hier in Cambodja proberen ze ieder feestje mee te pakken, gewoonweg omdat ze van feestjes houden. Zo ook de Chinese jaarwisseling. Door een van onze leerlingen (Srey, 17 jaar oud) waren zowel Laura, Mallu als ik uitgenodigd bij haar thuis. Bij onze aankomst was er al veel – heel veel – bier gedronken. Door de jongens/mannen in ieder geval. De meisjes/vrouwen zorgden voor het eten en zorgden ervoor dat het geen zooitje zou worden. Nog heel traditioneel wat de rollen betreft dus. Ik raakte eens goed aan de praat met onze leerling: ze zou het allerliefste pharmacy gaan studeren over 1,5 jaar. Nu blijkt dat vier jaar studeren ’slechts’ 1040 dollar is, een bedrag dat ik haar ’makkelijk’ zou kunnen geven. Ik zou het nog bijna doen ook – Srey is echt een geweldige meid met torenhoge ambities – maar het is natuurlijk heel verkeerd om haar wel te sponsoren en de andere leerlingen niet. Lastig. Weet je wat Srey me trouwens ook nog vertelde? Dat Srey letterlijk ’dochter van’ betekent. En nu blijkt dus dat er veel ouders zijn die hun dochters ’Srey een’, ’Srey twee’, ’Srey drie’ etc. noemen. Je zal maar ’Dochter nummer twee’ heten...

Gedurende een ander weekend heb ik samen met drie collega’s – natuurlijk – nog een bezoek gebracht aan Ankor Wat, het grootste tempelcomplex van Azië. Wat impressive!!!!! Zelf heb ik Tomb Raider niet gezien, maar voor degenen die de film wel gezien hebben: dit is waar het onder andere is opgenomen! De tempels zijn op veel plekken begroeid met bomen. Nature will always be boss ;-) Helaas werd er werkelijk nergens informatie gegeven over de tempels. We hadden slechts een Lonely Planet mee om ons enigszins van informatie te voorzien. Beeeeetje jammer. Al met al was het wel prachtig om te zien, we zijn er in totaal wel acht uur geweest.

Wat ik trouwens ook een ge-wel-di-ge ervaring vond was het bezoeken van een lokale bruiloft. Al drie dagen lang hoorden we zowel overdag als ’s nachts KEIharde muziek gedraaid worden vanuit ons huis. We waren allemaal wel benieuwd hoe het er daar aan toe zou gaan, dus, op die zondag, besloten Magnus, Nora, Signe en ik een bezoekje te brengen. We werden met een brede glimlach verwelkomd en richting een roze gedekte tafel gestuurd. En ja hoor, daar kwam het: het eten en het drinken. Dit was niet bij te houden :p Bij ons alle vier werden er zo’n acht blikjes – met name bier – voor onze neus gezet, en het ene gerecht na het andere gerecht diende zich aan. Ik moet zeggen dat ik die middag de lekkerste vis in TIJDEN heb gegeten! Nou, je kunt je voorstellen dat al het bier resulteert in dronken mensen. Al snel werden Magnus en ik – nadat geverifieerd was dat we geen koppel waren – gekoppeld aan allerlei zoons/dochters. Hilarisch. De ceremonie was ook nog wel heel interessant. Tussen de speeches door werd er bijvoorbeeld KEIharde hiphopmuziek gedraaid :p En de bruid en bruidegom voerden elkaar bananen in plaats van taart. Trouwens, ze hebben hier een hele andere perceptie van schoonheid, hè! Zo zat het gezicht van de bruid onder met witte make-up. Ik probeerde er ook nog achter te komen hoe oud de bruid was, maar niemand kon het me vertellen. Bij vertrek hebben we uiteraard een mooie donatie gedaan aan het paar. Wat een speciale ervaring was deze middag. Dit soort dingen maak je echt niet mee als je geen vrijwilliger bent. We zijn hier gewoon echt een beetje onderdeel van de lokale bevolking geworden :-)

Afgelopen weekend zijn we met zowat alle collega’s ’op vakantie geweest’, haha, naar Battambang. Het hoogtepunt was voor iedereen – without a doubt – het hotel waar we sliepen. Ik had eerlijk gezegd niet van mezelf verwacht dat ik er zo gelukkig van zou worden :p De kamers, gedeeld met z’n vieren, was voorzien van een.... daar komt ie..... Airco (!!!!!) – ja, hoofdletter A. Ik voelde me net de koningin. Daarnaast was er een warme douche – eindelijk een keertje ECHT schoon – en een heeeeerlijk dik kussen. O ja, en omdat we airco hadden konden we weer eens onder een echte deken slapen. Ik wou oprecht dat ik 24 uur lang in dat bed had kunnen liggen :p In ieder geval, Battambang is een stad op zo’n vier uur rijden van Siem Reap. Met z’n allen de bus in: het was eigenlijk best wel heel gezellig. Bij aankomst regelden we snel drie tuktuk drivers om ons rond te rijden in de omgeving. We hebben onder andere tempels en vleermuisgrotten bezocht. Tijdens sunset vlogen er een uur lang (!!!!) miljoenen (of misschien wel miljarden?) vleermuizen hun grot uit. Geinig om te zien. Echter, het meest fascinerende wat we gezien hadden waren de killing caves. In mijn volgende blog zal ik verder uitweiden over de Khmer Rouge, een walgelijke periode in de recente geschiedenis van Cambodja. In het kort: tijdens de Khmer Rouge zijn zo’n 3 miljoen onschuldige mensen vermoord, en bij de caves die wij bezochten zijn kennelijk zo’n 16.000 mensen naar beneden geduwd. Je kunt als bezoeker de skulls nog zien liggen. Een van de tuktuk drivers was al 60 jaar oud. Hij had de Khmer Rouge als 20-jarige jongeman meegemaakt. Ik was een en al oor. Het blijkt dat zijn enige bezittingen een bowl, een lepel, en een veldmes waren. Het veldmes was nodig zodat hij het verplichte werk op het veld kon verrichten. In zijn bowl kreeg hij dagelijks vijf eetlepels rijst. Daar moest hij het mee doen. Zijn broer en vader zijn vermoord. Ik sta er nog steeds van versteld hoe deze man tegenwoordig zo vrolijk en positief overkomt.

De tweede dag in Battambang was stom. Ik was gewoon wel weer klaar met het groepsreizen :p We hebben een ritje gedaan met de zogenaamde bamboetrein, echt ongekend toeristisch. Vroeger werd dit spoortje gebruikt om de rijst van de rijstvelden direct de markt op te krijgen in de stad. Bij het einde staan – natuurlijk – allerlei marktkraampjes waar veel te jonge kids (5 jaar? 6 jaar?) armbandjes verkopen. Hun Engels bleek een beetje TE goed te zijn, dus we vroegen hoe dat zo kwam. Kennelijk gaan ze naar een speciale school waar ze leren hoe ze in het Engels het beste kunnen verkopen aan toeristen... Na deze enerverende ervaring zijn we gaan lunchen en vervolgens namen we de bus weer terug naar huis. Het is hier echt thuis nu. Het voelde gewoon echt als thuiskomen.

Thuis is het eten ook gewoon tien keer lekkerder! Allemaal verschillende groentegerechten, ei, tofu, en – je komt er niet omheen – witte rijst natuurlijk ;-) Het eten wordt bereid door de vrouw van de directeur van de school. Het schijnt dat ze bij haar laatste zwangerschap, vier maanden terug, dengue had opgelopen. Ze was er zo slecht aan toe dat er voor beide levens gevreesd werd. Uiteindelijk heeft Rady – zowel de schooldirecteur als haar man – ervoor gekozen om het geld dat bestemd is voor de school te gebruiken om het ziekenhuis te betalen. Ik zou hetzelfde gedaan hebben. Gelukkig gaat het nu goed met zijn vrouw :-) Het gezin woont trouwens achter ons vrijwilligershuis. Ze slapen op de dunste matjes die je je kunt voorstellen, zelfs 70-jarige oma. Ze zijn hier tough, hoor.

Ik voel me echt heel erg op m’n plek hier. Lekker tussen de muggen, gecko’s en padden. Drie nachten geleden moest ik ’s nachts naar de wc en toen ik de deur opendeed viel er zo ineens zo’n dikke pad op m’n hoofd, hahahhaha! Nu kan ik erom lachen ;-) Nee, even zonder gekkigheid... Ik ben hier echt op mijn plek. Thuis geef ik natuurlijk ook les, dus ik wist eigenlijk al dat ik het lesgeven leuk zou gaan vinden. M’n collega’s hier waren verrast hoe snel ik het allemaal oppikte, haha. Ik heb nu stiekem al spijt dat ik zoveel tijd in Australië doorgebracht heb. In Australië lopen gewoon andere soort backpackers rond. Van die zuipende. Hier in Azië zijn meer bedenkelijke typetjes die daadwerkelijk geïnteresseerd zijn in de wereld. Ik lig gewoon echt heel erg op een lijn met m’n collega’s. Ik weet dat ik ze ga missen als ik hier wegga. Net zoals m’n lieve lieve leerlingen!!!! Vooral met Nary heb ik echt een hele sterke band nu. Maar ik weet dat er aan alles een einde komt. Zo ook aan deze vijf weken. Komend weekend ga ik starten met een 6-daagse yoga- en meditatiecursus. Ondertussen heb ik ook alweer een nieuw vrijwilligersproject gevonden voor in Vietnam, in het noordelijkste puntje, waar de natuur stunning is. De tijd gaat nu echt veel te snel. Ik hoop maar dat ik tegen het einde van m’n reis heimwee krijg.